Poradnik powstał po interwencjach w sprawach, w których modelki domagały się odszkodowania za bezprawne używanie wizerunku. Opisujemy w nim najważniejsze wymogi dobrej zgody wizerunkowej i sposoby zabezpieczenia interesu publikującego. Na końcu dokumentu znajdziesz też link do zakupu gotowego wzoru.
Kilka słów wprowadzenia
Rozpowszechnianie wizerunku w celach komercyjnych wymaga zgody osoby na niej przedstawionej. Brak takiego zezwolenia może powodować poważne konsekwencje takie jak np. obowiązek usunięcia zdjęć, zaniechanie dalszego rozpowszechniania, a także zapłata odszkodowania czy zadośćuczynienia za bezprawne eksponowanie wizerunku.
Czy zgoda musi mieć jakąś szczególną formę?
Nie jest wymagana żadna szczególna forma. Modelka może wyrazić zgodę wizerunkową ustnie. W razie sporu, okoliczności jej udzielenia osoba publikująca wizerunek musi wykazać na podstawie dowodów. Dlatego rekomendujemy formę pisemną.
Czy wystarczy zwykła zgoda wizerunkowa?
Zgoda na publikację wizerunku nie może mieć charakteru ogólnego i abstrakcyjnego.
To znaczy, że modelka musi mieć pełną świadomość warunków publikacji. Takich jak:
- miejsce publikacji (np. social media)
- czas publikacji (np. bezterminowo)
- kontekst (np. towarzyszące komentarze przy wizerunku)
- cel publikacji (np. promocja usług salonu)
- modyfikacje (np. dozwolona obróbka graficzna zdjęć)
Fakt, że modelka nie protestowała w momencie wykonywania zdjęć w trakcie zabiegu / sesji, wcale nie oznacza, że wyrażała zgodę na eksponowanie swojego wizerunku w Internecie.
W przypadku sporu to publikujący wizerunek musi udowodnić, że zgoda została poprawnie udzielona i modelka była świadoma warunków publikacji. Brak udowodnienia sprawia, że publikacja była bezprawna, tym samym modelka może domagać się odszkodowania i/lub zadośćuczynienia.
Czy modelka może cofnąć zgodę?
Modelka może wycofać zgodę na rozpowszechnianie wizerunku w każdym czasie.
Nie można zabronić wycofania zgody, ale istnieją inne sposoby zabezpieczenia interesu publikującego (np. kara umowna).
Podsumowanie
Zgoda na rozpowszechnianie wizerunku jest prawnie wymagane. Zgoda wizerunkowa może być udzielona ustnie. Jednak to na osobie publikującej wizerunek w celach promocyjnych leży obowiązek udowodnienia, że zgodę uzyskał na określonych warunkach.
Modelka musi mieć pełną świadomość nie tylko formy przedstawienia jej wizerunku, ale także miejsca i czasu publikacji, zestawienia z innymi wizerunkami i towarzyszącego jej komentarza. Okoliczności te najłatwiej udowodnić przekładając pisemną zgodę która te kwestie jasno określa.
Nie jest prawnie skuteczna zgoda blankietowa, która upoważniałaby do zupełniej dowolności rozpowszechniania wizerunku osoby, która takiej zgody udzieliła (wyr. SA w Warszawie z 7.5.2014 r., I ACa 1686/13).
Checklista
- Dokładna identyfikacja osoby, której wizerunek ma być wykorzystywany (model/modelka) oraz podmiotu (np. salon kosmetologiczny), który otrzymuje zgodę na wykorzystanie tego wizerunku.
- Precyzyjnie określenie, czego dotyczy zgoda, w tym opis rodzaju materiałów (zdjęcia, filmy), w których będzie wykorzystywany wizerunek modelki.
- Określenie, jakie prawa są udzielane (np. prawo do publikacji, dystrybucji, modyfikacji materiałów z wizerunkiem).
- Szczegółowy opis sposobów wykorzystania wizerunku, w tym w jakich mediach, na jakich platformach, w jakich celach (reklamowych, edukacyjnych, promocyjnych itd.) wizerunek może być publikowany.
- Wyraźne wskazanie miejsca i czasu publikacji, zestawienia z innymi wizerunkami i towarzyszącego komentarza.
- Wskazanie ewentualnych ograniczeń co do kontekstu użycia wizerunku, np. zakaz wykorzystywania wizerunku w kontekście politycznym, religijnym czy w sposób mogący naruszać dobre obyczaje.
- Określenie, czy i w jakim zakresie dopuszczalna jest modyfikacja materiałów zawierających wizerunek, np. retusz, zmiana tła, dodawanie elementów graficznych.
- Jeśli oprócz wizerunku wykorzystywane są inne dane osobowe, takie jak imię i nazwisko, głos, podpis, należy to jasno określić i uzyskać na to zgodę.
- Postanowienia dotyczące przetwarzania danych osobowych zgodnie z obowiązującymi przepisami (RODO), w tym cel przetwarzania, sposób przechowywania i ochrony danych.
- Oświadczenie osoby udzielającej zgody, że posiada pełne prawa do wizerunku oraz że jego wykorzystanie nie narusza praw osób trzecich (np. agencji z którą modelka ma podpisaną umowę)
- Zgoda powinna być podpisana przez obie strony, co potwierdza jej akceptację i zrozumienie warunków.
Potrzebujesz wzoru zgody wizerunkowej?
Przerażają Cię kwestie działalności zgodnej z prawem, ewentualnych kar i sporów? Chcesz się zabezpieczyć przed nieprzyjemnymi sytuacjami z modelkami, które mogą ujawnić się nawet kilka lat po wykonaniu zdjęć? Chcesz uniknąć sytuacji, gdy modelka nie będzie zadowolona z efektów sesji, wykonanego zabiegu w ramach barteru i w związku z tym wystąpi z żądaniem usunięcia zdjęć z jej wizerunkiem z Twoich social mediów?
Jeśl na jakiekolwiek pytanie, odpowiedziałeś tak, to przygotowaliśmy zgodę, która odpowiada na przedstawione problemy. Zgoda jest krótka, ale taki był jej cel. Nie chcemy zniechęcać modelki do podpisania zgody wizerunkowej, a jedynie zabezpieczyć Twoje interesy, o których pisaliśmy w tym poradniku. Rzeczowo i na temat. To był cel, który nam przyświecał.
Zgodę tę możesz wykorzystać niezliczoną liczbę razy. Kiedy tylko potrzebujesz. Okruszyliśmy ją dodatkowo praktycznymi komentarzami, abyś był/a w stanie samodzielnie ją zmodyfikować i dostosować pod siebie i swój gabinet.
Znajdziesz ją do kupienia w naszym sklepie.